หมายเหตุประกอบงบการเงิน

บริษัท บางจากปิโตรเลียม จำกัด ( มหาชน ) หมายเหตุประกอบงบการเงิน สำหรับไตรมาสที่หนึ่งสิ้นสุดวันที่ 31 มีนาคม 2541 1. สรุปนโยบายการบัญชีที่สำคัญ 1.1 การบันทึกบัญชีถือตามเกณฑ์คงค้าง ( Accrual Basis ) 1.2 ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญกำหนดขึ้นตามจำนวนหนี้ที่คาดว่าจะเรียกเก็บจากลูกหนี้ไม่ได้ โดย วิเคราะห์จากฐานะปัจจุบันของลูกหนี้แต่ละราย 1.3 สินค้าคงเหลือ ผลิตภัณฑ์น้ำมันคงเหลือ บันทึกบัญชีในราคาทุนหรือราคาตลาดที่ต่ำกว่า ราคาทุนต่อหน่วย คำนวณโดยถัวเฉลี่ยค่าใช้จ่ายในการผลิตของแต่ละเดือนกับ ปริมาณผลิตภัณฑ์น้ำมันแต่ละประเภท ซึ่งถ่วงน้ำหนักราคา ณ โรงกลั่น (Ex-refinery) โดยใช้เกณฑ์เข้าก่อนออกก่อน น้ำมันดิบคงเหลือ บันทึกบัญชีในราคาทุนหรือราคาตลาดที่ต่ำกว่า ราคาทุนต่อหน่วยคำนวณ โดยถัวเฉลี่ยต้นทุนซื้อน้ำมันดิบกับปริมาณที่ซื้อในแต่ละเดือน โดยใช้เกณฑ์เข้าก่อนออกก่อน 1.4 พัสดุคงเหลือ บันทึกบัญชีในราคาทุนโดยวิธีถัวเฉลี่ย 1.5 เงินลงทุนในกิจการที่เกี่ยวข้องกัน 1.5.1 กรณีที่บริษัทฯ ถือหุ้นตั้งแต่ร้อยละ 20 ขึ้นไป ของทุนที่ชำระแล้ว จะบันทึกตามวิธีส่วน ได้เสีย 1.5.2 กรณีที่บริษัทฯ ถือหุ้นน้อยกว่าร้อยละ 20 บันทึกตามราคาทุน 1.6 ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ บันทึกบัญชีในราคาทุนที่ซื้อหรือได้มา ดอกเบี้ยจ่ายและผลกำไรหรือ ขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศที่เกิดจากเงินกู้ ที่ใช้เพื่อให้ได้มาซึ่งสินทรัพย์ถาวรถือ เป็นต้นทุนของสินทรัพย์ถาวร ค่าเสื่อมราคา คำนวณโดยวิธีเส้นตรง ตามอายุการใช้งานโดยประมาณของสินทรัพย์ แต่ละ ประเภท ซึ่งอยู่ ระหว่างอัตราร้อยละ 5 - 20 ต่อปี บริษัทฯ จะตีราคาสินทรัพย์ตามสภาวะเศรษฐกิจที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรงและมีผลกระ ทบต่อสินทรัพย์โดยตรง มูลค่าส่วนเพิ่มจากการตีราคาสินทรัพย์บันทึกไว้ในบัญชีส่วนเกินทุนจากการ ตีราคาสินทรัพย์ โดยแสดงไว้ในส่วนของผู้ถือหุ้น และจำนวนนี้จะไม่สามารถนำไปจ่ายเป็นเงินปันผล ค่าเสื่อมราคาของสินทรัพย์ส่วนที่ตีราคาจะนำไปหักออกจากบัญชีส่วนเกินทุนจากการตี ราคาสินทรัพย์ 1.7 รายจ่ายรอการตัดบัญชี ค่าเช่าที่ดินในสถานีบริการ ตัดจ่ายตามอายุสัญญาเช่า ส่วนเกินมูลค่าสินทรัพย์จากการแลกเปลี่ยนอาคารระหว่างบริษัทฯ กับกรมการพลังงานทหาร กระทรวงกลาโหม ตัดจ่ายภายใน 20 ปี เริ่มตั้งแต่ปี 2531 รายจ่ายรอการตัดบัญชีอื่น ตัดจ่ายภายใน 5 ปี 1.8 รายได้รอการรับรู้ รายได้รับล่วงหน้าจากการให้เช่าสินทรัพย์และอื่นๆ รับรู้เป็นรายได้ตามอายุสัญญา 1.9 เงินตราต่างประเทศ 1.9.1 บันทึกบัญชีเป็นเงินบาทตามอัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่เกิดรายการและจะปรับมูลค่า เป็นเงินบาทโดยใช้อัตราแลกเปลี่ยนที่ธนาคารแห่งประเทศไทยประกาศใช้เป็นอัตราอ้างอิง ณ วันสิ้น งวดบัญชี ผลต่างจากการปรับมูลค่า รับรู้เป็นรายได้หรือค่าใช้จ่ายทั้งจำนวน ยกเว้นผลขาดทุนจาก อัตราแลกเปลี่ยนรอตัดบัญชีก่อนปี 2539 ตัดจ่ายตามอายุหนี้ที่เหลือ 1.9.2 กำไรหรือขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยน จากการปรับมูลค่าเงินกู้ ณ วันสิ้นงวดของ สัญญาเงินกู้ ซึ่งใช้ในการก่อสร้างสินทรัพย์ - กรณีที่อยู่ระหว่างก่อสร้าง บันทึกเป็นต้นทุนงานระหว่างก่อสร้าง - กรณีงานก่อสร้างแล้วเสร็จ บันทึกเป็นรายได้หรือค่าใช้จ่ายทั้งจำนวนในงวดบัญชี ที่เกิดรายการ 1.9.3 กำไรหรือขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนที่เกิดจากการชำระหนี้ในปีใด บันทึกเป็นรายได้ หรือค่าใช้จ่ายในปีนั้นทั้งจำนวน 1.10 ภาษีเงินได้รอการตัดบัญชี บริษัทฯ บันทึกผลต่างของภาษีเงินได้นิติบุคคลที่คำนวณจากงบการเงินกับภาษีเงินได้นิติบุคคล ที่คำนวณตามประมวลรัษฎากรเป็นภาษีเงินได้รอการตัดบัญชี และแสดงรายการไว้ในงบดุล จะตัด บัญชีเมื่อรายได้หรือค่าใช้จ่ายที่บันทึกไว้เกิดขึ้นจริง หรือถือหักเป็นค่าใช้จ่ายได้แล้วในการคำนวณ ภาษีเงินได้ตามประมวลรัษฎากร 1.11 ดอกเบี้ยเงินกู้ ดอกเบี้ยจ่ายที่เกิดจากเงินกู้ซึ่งใช้ในการก่อสร้างสินทรัพย์ถาวรถือเป็นส่วนหนึ่งของต้นทุนงาน ระหว่างก่อสร้าง เมื่องานก่อสร้างแล้วเสร็จ ดอกเบี้ยจ่ายถือเป็นค่าใช้จ่าย 1.12 กำไร (ขาดทุน) สุทธิต่อหุ้น กำไร(ขาดทุน)สุทธิต่อหุ้นคำนวณจากกำไร(ขาดทุน)สุทธิหารด้วยจำนวนถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนัก ของหุ้นที่ได้ออกจำหน่ายและเรียกชำระแล้ว 2. เงินลงทุนและเงินให้กู้ยืม เงินลงทุนในกิจการที่เกี่ยวข้องกันซึ่งบันทึกตามวิธีราคาทุนจำนวน 163.00 ล้านบาท บันทึกตามวิธีส่วนได้ เสียจำนวน 28.65 ล้านบาท รวม 191.65 ล้านบาท และเงินลงทุนอื่นๆ จำนวน 224.64 ล้านบาท มีรายละเอียดดังต่อไปนี้ 2.1 เงินลงทุนในกิจการที่เกี่ยวข้องกัน ชื่อบริษัท ประเภทกิจการ ลักษณะ ทุนชำระแล้ว สัดส่วนเงิน เงินลงทุน เงินปันผล ความสัมพันธ์ ลงทุน (ล้านบาท) (ล้านบาท ) (ล้านบาท) (ร้อยละ) ณวันที่31มีนาคม2541 ณ วันที่ 31 มีนาคม 2541 วิธีราคาทุน ส่วนได้เสีย บริษัทร่วม บริษัท บางจากกรีนเนท จำกัด บริหารเครือข่าย ถือหุ้น 1.00 49.00 - 11.51 - การจำหน่ายสินค้า อุปโภค บริโภค บริษัท บางจากกรีนไลน์ จำกัด ธุรกิจขนส่งบริการ ถือหุ้น 0.10 49.00 - 2.29 - บริษัท มงคลชัยพัฒนา จำกัด บริหารเครือข่าย ถือหุ้น 3.00 48.98 - 1.61 - การจำหน่ายสินค้า อุปโภค บริโภค บริษัท บางจากเพาเวอร์ จำกัด ผลิตและจำหน่าย ถือหุ้น 40.00 39.99 - 13.24 - ไฟฟ้าและไอน้ำ บริษัทที่เกี่ยวข้อง บริษัท ขนส่งน้ำมันทางท่อ จำกัด ธุรกิจขนส่ง บริการ ถือหุ้น 796.00 16.71 133.00 - - บริษัท โอชอง เชียงใหม่ จำกัด ค้าปลีก ค้าส่ง ถือหุ้น 300.00 10.00 30.00 - - สินค้าอุปโภคบริโภค รวม 163.00 28.65 - บริษัทฯ ได้บันทึกส่วนแบ่งผลกำไร (ขาดทุน) จากเงินลงทุนซึ่งคำนวณจากผลการดำเนินงานที่ได้รับแจ้ง จากบริษัทฯต่างๆ ตามนโยบายการบัญชีข้อ 1.5.1 ดังนี้ บริษัท บางจากกรีนเนท จำกัด บริษัท บางจากกรีนไลน์ จำกัด บริษัท มงคลชัยพัฒนา จำกัด และบริษัท บางจากเพาเวอร์ จำกัด จำนวน (6.16) ล้านบาท (0.39) ล้านบาท 0.03 ล้านบาท และ 0.35 ล้านบาท ตามลำดับ 2.2 อื่นๆ ( ล้านบาท ) (ล้านบาท) ค่าขนส่งจ่ายล่วงหน้า บริษัท ขนส่งน้ำมันทางท่อ จำกัด 223.64 พันธบัตร การปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย 1.00 224.64 3. ภาระผูกพันและหนี้สินที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า ณ วันที่ 31 มีนาคม 2541 บริษัทฯ มีภาระผูกพันและหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น ดังนี้ 3.1 ภาระผูกพัน บริษัทฯ มีภาระการค้ำประกันโดยธนาคาร เป็นเงิน 194.61 ล้านบาท 3.2 คดีที่ถูกฟ้องร้อง กระทรวงการคลัง ( จำเลยที่ 1 ) ถูกฟ้องเรียกค่าเสียหาย ( จำนวนทุนทรัพย์ 1,055 ล้านบาท ) ต่อศาลแพ่งในข้อหาละเมิดขับไล่ที่ราชพัสดุบริเวณท่าเรือโรงกลั่น ซึ่งบริษัทฯ เช่าจากกระทรวงการ คลัง โดยบริษัทฯ ในฐานะผู้เช่าที่ถูกฟ้องร้องเป็นจำเลยร่วม ( จำเลยที่ 5 ) สำนักกฎหมายของบริษัทฯ ให้ความเห็นว่าถึงแม้ผลคดีจะเป็นประการใด บริษัทฯ ในฐานะผู้เช่าตามสัญญาย่อมไม่มีภาระรับผิด เกี่ยวกับจำนวนทุนทรัพย์ที่ฟ้องร้องดังกล่าวข้างต้น คดีดังกล่าวยังอยู่ระหว่างการพิจารณาของศาล แพ่ง 4. การจัดประเภทบัญชีใหม่ รายการบัญชีในงบการเงินสำหรับไตรมาสที่หนึ่ง สิ้นสุดวันที่ 31 มีนาคม 2541 และ 2540 ได้จัดประเภท ใหม่ให้เป็นไปตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 7 (พ.ศ. 2539) ออกตามความในพระราชบัญญัติบริษัทมหาชน จำกัด พ.ศ. 2535 ซึ่งใช้บังคับสำหรับการจัดทำงบการเงินของบริษัทมหาชน จำกัด ตั้งแต่รอบบัญชี ที่เริ่มต้นในวันที่ 1 มกราคม 2540 เป็นต้นไป แต่มีผลปฏิบัติในไตรมาสที่สองของปี 2540 ยังไม่ได้ตรวจสอบ สอบทานแล้ว